Sahife-i Seccadiye

Sahife-i Seccadiye (Arapça: الصحيفة السجادية), İmam Seccad’ın (a.s) dua ve münacatlarını içeren bir kitaptır. Sahife-i Seccadiye’de, 54 dua yer almaktadır. Bu kitap Kur’an’dan sonra Nehcü’l-Belağa gibi Şialar nezdinde en önemli yere sahiptir. “Al-i Muhammed’in Zebur’u”, “Ehlibeytin İncil’i” gibi isimlerle anılmaktadır. Kitap için çok sayıda yorum yazılmıştır. Öyle ki Ağa Bozorg Tahrani’nin “ez-Zeria” kitabında yazdığına göre şerhlerin sayısı 50 civarındadır. En ünlü açıklama “Riyadu’s-Salikin” adlı açıklamadır.

Sahife-i Seccadiye, İngilizce, Fransızca, Türkçe, Farsça, Urduca, İspanyolca, Bosna’ca, Arnavutça, Tamilce… dillerine de tercüme edilmiştir. Kitabın Şia yanındaki yerinin yanı sıra, fesahat ve belağatı, Ehli sünnet mensubu âlimler tarafından da övülmüştür.

Her ne kadar kitabın içeriği dua kalıbında olsa da yalnızca bir dua kitabı değildir, kitapta İslami inançlar ve marifetler dua kalıbında beyan edilmiştir. Kitapta teoloji, kozmoloji, antropoloji, gayp âlemi, melekler, peygamberlerin risaleti, Peygamber ve Ehlibeytin makamı, imamet, ahlaki fazilet ve çirkinlikler, bayramlara değer verilmesi, sosyal ve ekonomi konular, tarihi işaretler, Allah’ın çeşitli nimetleri, duanın adabı, tilavet, zikir, namaz, ibadet… vb. gibi konular dua kalıbında açıklanmıştır. Sahife-i Seccadi’yenin en meşhur duası “Mekarimu’l-Ahlak” duasıdır.

Duaların İsimleri

Sahife-i Seccadiye 54 duadan oluşmaktadır. İsimleri şunlardan ibarettir:

1. Yüce Allah’a Hamd ve Sena
2. Muhammed ve Âline Salat
3. Arşı Taşıyan Meleklere Salat
4. Peygamberleri Tasdik Edenlere Salat
5. Kendisi ve Özel Dostları Hakkındaki Duası
6. Sabah ve Akşam Vakitleri Okuduğu Dua
7. Önemli Durumlarda Okuduğu Dua
8. Allah’a Sığınmakla İlgili Duası
9. Bağışlanma İstemiyle İlgili Duası
10. Yüce Allah’a Sığınmakla İlgili Duası
11. Güzel Akıbet İstemiyle İlgili Duası
12. Günahları İtiraf Etme Hakkındaki Duası
13. Allah’tan Hacetleri İsteme Hakkındaki Duası
14. Zulme Uğradığı Zaman Okuduğu Dua
15. Hastalandığı Zaman Okuduğu Dua
16. Günahlarının Bağışlanmasını İstediği Zaman Okuduğu Dua
17. Şeytana Karşı Okuduğu Dua
18. Korkulan Durumlarla İlgili Duası
19. Yağmur Talebiyle İlgili Duası
20. Yüce Erdemler Hakkındaki Duası
21. Bir Şey İçin Üzüldüğünde Okuduğu Dua
22. Zorluklarda Okuduğu Dua
23. Afiyet İstemiyle İlgili Duası
24. Anne ve Babası Hakkındaki Duası
25. Çocukları Hakkındaki Duası
26. Komşuları ve Dostları Hakkındaki Duası
27. Sınır Bekçileri Hakkındaki Duası
28. Allah’a Yönelme Hakkındaki Duası
29. Geçim Sıkıntısı Çektiğinde Okuduğu Dua
30. Borcu Ödemekte Allah’tan Yardım İsteme Hakkındaki Duası
31. Tövbe İstemiyle İlgili Duası
32. Gece Namazında Okuduğu Dua
33. Allah’tan Hayır İsteme Hakkındaki Duası
34. Musibete Uğradığı Veya Günah Sebebiyle Kötü Duruma Düşen Birini Gördüğü Zaman Okuduğu Dua
35. Allah’ın Kazasına Rıza Hakkındaki Duası
36. Gökgürültüsünü Duyduğu Zaman Okuduğu Dua
37. Şükür Hakkındaki Duası
38. Özür Dileme Hakkındaki Duası
39. Af Dileme Hakkındaki Duası
40. Ölümü Hatırladığı Zaman Okuduğu Dua
41. Ayıpların Örtülmesi ve Günahlardan Korunma İstemiyle İlgili Duası
42. Kur’an’ı Hatmettiğinde Okuduğu Dua
43. Hilale Baktığı Zaman Okuduğu Dua
44. Ramazan Ayı Girdiğinde Okuduğu Dua
45. Ramazan Ayıyla Vedalaştığında Okuduğu Dua
46. Ramazan Bayramı ve Cuma Günü Okuduğu Dua
47. Arefe Günü Okuduğu Dua
48. Kurban Bayramı ve Cuma Günü Okuduğu Dua
49. Düşmanların Hilelerine Karşı Okuduğu Dua
50. Allah’tan Korkma Hakkındaki Duası
51. Allah’a Yalvarıp Yakarma ve Boyun Eğme Hakkındaki Duası
52. Allah’a Israr Etme Hakkındaki Duası
53. Allah’ın Karşısında Hakirliğini İtiraf Etme Hakkındaki Duası
54. Allah’tan Üzüntülerin Giderilmesini İsteme Hakkındaki Duası

İsimleri

Bazı Müslüman görüş sahiplerine göre Sahife-i Seccadiye, Kur’an ve Nehcü’l-Belağa’dan sonraki en büyük ilahî hakikat ve marifetler hazinesidir. Bundan dolayı “Uhtu’l-Kur’an” (Kur’an’ın kız kardeşi), “Ehlibeytin İncil’i”, “Al-i Muhammed’in Zebur’u” ve “Sahife-i Kamile” gibi lakaplarla anılmıştır.

Sahife-i Seccadiye’ye “Sahife-i Kamile” demelerinin nedeni, Zeydiye mezhebinin yanında olan Sahife’nin eksik olduğu, buna karşın Şia İmamiye’nin nezdinde olan Sahife, tam ve eksiksiz olduğundan bu isimle anılmıştır.

Senet

Sahife-i Seccadiye, senet ve belge açısından tevatür haddindedir. Ağa Bozorg Tahrani, bu konu hakkında şöyle demektedir: “Sahife’nin senedi İmam Zeynel Abidin’e ulaşmaktadır… ashabın yanında kesin ve mütavatirlerdendir. Zira (tüm ashap kendi üstatlarından) her asırda tüm (ricali) tabakatlarda nakledilmesi için izin almışlardır.”

Aynı şekilde Muhammed Taki Meclisi, sahifenin nakledilmesi ve rivayet edilmesinde bir milyon senedin olduğunu iddia etmiştir.

Şeyh Müfid de “el-İrşad”, Şeyh Saduk’un öğrencisi Ali bin Muhammed Hazzaz Kummi, Ahmed bin Ayyaşi, Ebu’l-Mufazzal Şeybani… Sahife-i Seccadiye’yi nakletmişlerdir. Ehlisünnet ulemasından da İbn Cevzi “Hasaisu’l-Eimme”, Süleyman bin İbrahim Kunduzi “Yenabiu’l-Meveddet” kitaplarında Sahife-i Seccadiye’yi zikretmiş ve içinde yer alan bazı duaları nakletmişlerdir. Ebu’l Muali Muhammed bin İbrahim Kelbasi (ö. 1315) de Sahife-i Seccadiye’nin senetlerini “Risaletu’n fi’s-Senedi’s-Sahife-i Seccadiye” kitabında kısaca açıklamıştır.

İçeriği

Sahife-i Seccadiye, yalnızca Allah’a dua ve yakarış, O’ndan hacetlerin istendiği bir dua kitabı değildir, ve içinde bir çok İslami bilim ve marifetleri barındırmaktadır. İçinde inanç, kültürel, sosyal, toplumsal, siyasi, doğa yasaları ve şeri hükümler dua formatında açıklanmıştır. Allah’la ilişki kurmak için çeşitli zamanlar ve farklı hallerin iktizasına göre dualar beyan edilmiştir. Bazı dualar Arefe duası ve Ramazan ayına veda duası gibi yılda bir kez, bazıları hilali görmek gibi ayda bir kez, bazıları her hafta ve her güne ait dualardır.

Sahife’nin dualarının isimleri çeşitlidir ve İslami çok sayıda bilgi dua kalıbında açıklanmıştır: bu kitapta teoloji, kozmoloji, antropoloji, gayp âlemi, melekler, peygamberlerin risaleti, Peygamber ve Ehlibeytin makamı, imamet, ahlaki fazilet ve çirkinlikler, bayramlara değer verilmesi, sosyal ve ekonomi konular, tarihi işaretler, Allah’ın çeşitli nimetleri, duanın adabı, tilavet, zikir, namaz, ibadet… vb. gibi konular dua kalıbında söz konusu edilmiştir. Sahife-i Seccadi’yenin en meşhur duası “Mekarimu’l-Ahlak” duasıdır.

Sahife-i Seccadiye’nin en önemli siyasi-dini içerikli duası imamet konusudur. Yine onda teşbih akidesi olumsuzlanmıştır.

Metot

İmam Seccad (a.s) dualarda ilk önce Allah’a hamd ve övgüde bulunmuş, sonra Hz. Peygamber ve Ailesine selam göndermiştir. Öyle ki bu kitapta salavatın yer almadığı neredeyse bir dua dahi yoktur. Sonunda ise Allah’tan dilek ve hacetlerini istemektedir.